०४ कारणत्वाधिकरणम्

कारणत्वेन चाकाशादिषु यथाव्यपदिष्टोक्तेः ॥ १४ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

कारणत्वेन सागासादिषु यदाव्यब तिष्टोक्ते: ॥ १४ ।

समन्वयो जगद्योनौ न युक्तो युज्यतेऽथवा ॥
न युक्तो वेदवाक्येषु परस्परविरोधतः ॥ ७ ॥
सर्गक्रमविवादेऽपि नासौ स्रष्टरि विद्यते ॥
अव्याकृतमसत्प्रोक्तं युक्तोऽसौ कारणे ततः ॥ ८ ॥
–वैयासिकन्यायमाला

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

जगत्कारणमॆऩ्ऱ विषयत्तिल् (उबनिषत्तुक् कळुक्कुळ्) ऒत्तुप्पोदल् ऎऩ्बदु पॊरुन्दुमा? अल्लदु पॊरुन्दादा? वेदवाक्कियङ्गळुक्कुळ् ऒऩ्ऱुक्कॊऩ्ऱु विरोदमिरुप्पदाल् पॊरुन्दादु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

स्रुष्टि सॆय्युम् वरिसैयिल् पलविदमागच् चॊल्लप् पट्टिरुन्द पोदिलुम् स्रुष्टि सॆय्गिऱवर् विषयत्तिल् पलविदमाय् सॊल्लुदल् इल्लै। “असत् " (इल्लाददु) ऎऩ्ऱु (नामरूबङ्गळाल्) वियागरणम् सॆय्याददु (तॆळिवाय्त् तॆरियाददु) सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदु। आगैयाल् कारणविषयत्तिल् ऒत्तुप्पोदल् पॊरुत्तमे।

प्रतिपादितं ब्रह्मणो लक्षणम्। प्रतिपादितं ब्रह्मविषयं गतिसामान्यं वेदान्तवाक्यानाम्। प्रतिपादितं च प्रधानस्याशब्दत्वम्। तत्रेदमपरमाशङ्क्यते — न जन्मादिकारणत्वं ब्रह्मणो ब्रह्मविषयं वा गतिसामान्यं वेदान्तवाक्यानां प्रतिपादयितुं शक्यम्। कस्मात् ? विगानदर्शनात्। प्रतिवेदान्तं ह्यन्यान्या सृष्टिरुपलभ्यते, क्रमादिवैचित्र्यात् ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

(ऎल्ला वेदान्द वाक्यङ्गळुक्कुम् सर्वजगत् कारणमाऩ पिरह्मत्तिल् तात्पर्यम् ऎऩ्बदु तीर्माऩिक्कप्पट्टुळ्ळदु। इदु पॊरुन्दुमा, पॊरुन्दादा ऎऩ्ऱु सन्देहम्। ऒव्वॊरु उबनिषत्तिलुम् पिरबञ्ज स्रुष्टियाऩदु ऒरे मादिरियाग इल्लामल् पऱ्पल विदमागक् काणप्पडुगिऱबडियाल्, पिरह्मम् ऒऩ्ऱे जगत्कारणम् ऎऩ्बदैत् तीर्माऩिक्क मुडियादबडियाल्, पिरह्मत्तिल् समन्वयम् पॊरुन्दादु ऎऩ्ऱु पूर्वबक्षम्। स्रुष्टिक्कुम् प्रगारत्तिल् माऱुबाडु इरुन्दालुम् कारणप्पॊरुळैप्पऱ्ऱि माऱुबाडु इल्लै। ऎल्ला उबनिषत्तुक्कळुम् ऒरे मादिरियाग पिरह्मत्तैये जगत् कारणमागक् कूऱुगिऩ्ऱऩ। इदऩाल् समन्वयम् पॊरुन्दुम् ऎऩ्ऱु सित्तान्दम्)।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

पिरह्मत्तिऩ् लक्षणम् पिरदिबादिक्कप्पट्टु विट्टदु। वेदान्द वाक्कियङ्गळुक्कु पिरह्म विषयमाऩ पोक्कु समाऩमाय् इरुप्पदुम् पिरदिबादिक्कप् पट्टुविट्टदु। पिरदाऩत्तिऱ्कु सप्तमऱ्ऱ तऩ्मैयुम् पिरदिबादिक्कप्पट्टुविट्टदु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

अप्पडियिरुक्कैयिल्; इदु वेऱु केट्कप् पडुगिऱदु; पिरह्मत्तिऩ्, जऩ्म मुदलियदिऱ्कुक् कारणमा यिरुक्कुम् तऩ्मैयो, वेदान्द वाक्कियङ्गळुक्कु पिरह्मविषयमाग पोक्कु समाऩमायिरुप्पदो, एऱ्ऱुक्कॊळ्ळ मुडियादु। एऩ्? पलविदमाय् सॊल्वदु काणप्पडुवदाल्। ऒव्वॊरु उबनिषत्तिलुम् वरिसै मुदलियदिल् वेऱुबाडु इरुप्पदाल्। वॆव्वेऱु विदमाग स्रुष्टि काणप्पडुगिऱदु।

तथा हि — क्वचित् ‘आत्मन आकाशः सम्भूतः’ (तै. उ. २। १। १) इत्याकाशादिका सृष्टिराम्नायते। क्वचित्तेजआदिका ‘तत्तेजोऽसृजत’ (छा. उ. ६। २। ३) इति। क्वचित्प्राणादिका ‘स प्राणमसृजत प्राणाच्छ्रद्धाम्’ (प्र. उ. ६। ४) इति। क्वचिदक्रमेणैव लोकानामुत्पत्तिराम्नायते — ‘स इमाल्ँलोकानसृजत। अम्भो मरीचीर्मरमापः’ (ऐ. उ. १। १। २) इति। तथा क्वचिदसत्पूर्विका सृष्टिः पठ्यते — ‘असद्वा इदमग्र आसीत्। ततो वै सदजायत’ (तै. उ. २। ७। १) इति, ‘असदेवेदमग्र आसीत्तत्सदासीत्तत्समभवत्’ (छा. उ. ३। १९। १) इति च। क्वचिदसद्वादनिराकरणेन सत्पूर्विका प्रक्रिया प्रतिज्ञायते —

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

अप्पडिये ओरिडत्तिल् “आत्माविलिरुन्दु आगासम् उण्डायिऱ्ऱु” (तैत्तिरीय २-१) ऎऩ्ऱु आगासत्तै मुदलायुळ्ळ स्रुष्टि सॊल्लप्पडुगिऱदु; ओरिडत्तिल् तेजसै मुदलायुळ्ळदाग “अदु तेजसै स्रुष्टित्तदु” (सान्।६-२-३) ऎऩ्ऱु; ओरिडत्तिल् पिराणऩै मुदलायुळ्ळदाग ‘अवर् पिराणऩै सिरुष्टित्तार्। पिराणऩिलिरुन्दु सिरत्तैयै’ (पिरच्ऩ ६-४) ऎऩ्ऱु। ओरिडत्तिल् वरिसैये इल्लामल् लोगङ्गळिऩ् उत्पत्ति सॊल्लप्पडुगिऱदु। “अवर् इन्द लोगङ्गळै स्रुष्टित्तार्; अम्बस् (स्वर्क्कम्), मरीसि (अन्दरिक्षम्) मरम् (पूलोगम्), अप्पु (पादाळम्)” (ऐदरेय ४-१-२) ऎऩ्ऱु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

अप्पडिये ओरिडत्तिल् ‘असत्तै’ मुऩ्ऩिट्टु स्रुष्टि सॊल्लप्पडुगिऱदु; ‘“इदु मुऩ्ऩाल् असत्तागवे इरुन्ददु। अदिलिरुन्दुदाऩ् सत् उण्डायिऱ्ऱु” (तैत्तिरीय २-७) ऎऩ्ऱु; “इदु मुऩ्ऩाल् असत्तागवे इरुन्ददु। अदु सत्ताग इरुन्ददु। अदु वियक्तमाग आयिऱ्ऱु” (सान्। ३-१९-१) ऎऩ्ऱुम्; ओरिडत्तिल् असत् ऎऩ्ऱु सॊल्वदै निरागरित्तु सत्तै मुऩ्ऩिट्टु स्रुष्टि पिरदिक्ञै सॆय्यप्पडुगिऱदु।

‘तद्धैक आहुरसदेवेदमग्र आसीत्’ (छा. उ. ६। २। १) इत्युपक्रम्य, ‘कुतस्तु खलु सोम्यैवँ स्यादिति होवाच कथमसतः सज्जायेतेति। सत्त्वेव सोम्येदमग्र आसीत्’ (छा. उ. ६। २। २) इति। क्वचित्स्वयंकर्तृकैव व्याक्रिया जगतो निगद्यते — ‘तद्धेदं तर्ह्यव्याकृतमासीत्तन्नामरूपाभ्यामेव व्याक्रियत’ (बृ. उ. १। ४। ७) इति। एवमनेकधा विप्रतिपत्तेर्वस्तुनि च विकल्पस्यानुपपत्तेर्न वेदान्तवाक्यानां जगत्कारणावधारणपरता न्याय्या। स्मृतिन्यायप्रसिद्धिभ्यां तु कारणान्तरपरिग्रहो न्याय्य इत्येवं प्राप्ते ब्रूमः —

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

‘अव्विषयत्तिल् सिलर् इदु मुऩ्ऩाल् असत्तागवे इरुन्ददु ऎऩ्ऱु सॊल्गिऱार्गळ्’ ऎऩ्ऱु आरम्बित्तु, ‘हे सोम्य, इव्विदम् ऎप्पडि इरुक्क मुडियुम् ऎऩ्ऱु सॊऩ्ऩार्। असत्तिलिरुन्दु सत् ऎप्पडि उण्डागुम्? हे सोम्य, इदु सत्तागत्ताऩ् मुऩ्ऩाल् इरुन्ददु’ (सान्। ६-२-१,२) ऎऩ्ऱु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

ओरिडत्तिल् जगत्तिऩ् वियागरणम् ताऩागवे एऱ्पट्टदागच् चॊल्लप्पडुगिऱदु। ‘अप्पॊऴुदु इदु अव्यागिरुदमाग (अव्यक्तमाग) इरुन्ददु। अदु नामरूबङ्गळाग वियक्तमाऩदु’ (पिरुहत् १-४-७) ऎऩ्ऱु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

इव्विदम् पलविदमाग वित्तियासमिरुप्पदिऩाल्, वस्तुविल् (वस्तु स्वरूब विषयत्तिल्) विगल्बम् (पल विदमायिरुप्पदु) पॊरुत्तमिल्लाददिऩाल्, उबनिषत् वाक्कियङ्गळुक्कु जगत्तिऩ् कारणत्तैत् तीर्माऩम् सॆय्वदिल् तात्पर्यम् ऎऩ्बदु न्यायमिल्लै। स्मिरुदिप् पिरसित्ति, नियायप् पिरसित्ति इवैगळैक् कॊण्डो वेऱु कारणत्तै ऎडुत्तुक्कॊळ्वदुदाऩ् न्यायम्।

सत्यपि प्रतिवेदान्तं सृज्यमानेष्वाकाशादिषु क्रमादिद्वारके विगाने, न स्रष्टरि किञ्चिद्विगानमस्ति। कुतः ? यथाव्यपदिष्टोक्तेः — यथाभूतो ह्येकस्मिन्वेदान्ते सर्वज्ञः सर्वेश्वरः सर्वात्मैकोऽद्वितीयः कारणत्वेन व्यपदिष्टः, तथाभूत एव वेदान्तान्तरेष्वपि व्यपदिश्यते। तद्यथा — ‘सत्यं ज्ञानमनन्तं ब्रह्म’ (तै. उ. २। १। १) इति। अत्र तावज्ज्ञानशब्देन परेण च तद्विषयेण कामयितृत्ववचनेन चेतनं ब्रह्म न्यरूपयत्। अपरप्रयोज्यत्वेनेश्वरं कारणमब्रवीत् ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

सित्तान्दम्: ऎऩ्ऱु इव्विदम् एऱ्पडुम्बोदु सॊल्गिऱोम्; ऒव्वॊरु उबनिषत्तिलुम्, स्रुष्टिक् कप्पडुगिऱ आगासम् मुदलिय विषयङ्गळिल् वरिसै मुदलिय मुऱैयिल् पलविदमाय् सॊल्लप्पट्टिरुन्द पोदिलुम्, स्रुष्टिक्किऱवर् विषयत्तिल् ऎव्विद वित्यासमुम् इल्लै। ऎदऩाल्? ऎप्पडि कुऱिप्पिडप् पट्टिरुक्किऱदो अप्पडिये सॊल्लियिरुप्पदाल् ऒरु उबनिषत्तिल् ऎव्विदमिरुप्पदाग अदावदु सर्वक् ञऩाय्, ऎल्लावऱ्ऱिऱ्कुम् ईसुवरऩाय्, ऎल्ला स्वरूबराय्, ऒरुवराय्, इरण्डावदऱ्ऱवराय् उळ्ळवर् कारणमागक् कुऱिप्पिडप्पट्टिरुक्किऱारो, अव्विदमे यिरुप्पदागत्ताऩ् मऱ्ऱ उबनिषत्तुक्कळिलुम् कूड कुऱिप्पिडप्पडुगिऱार्।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

अदु ऎप्पडियॆऩ्ऱाल्, ‘सत्यम् ञाऩम् अऩन्दम् पिरह्म’ (तैत्तिरीय २-१) ऎऩ्ऱु। इङ्गे ञाऩम् ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऩालुम्, मेलाल् अदे विषयमाऩ इच्चित्तार् ऎऩ्ऱ वसऩत्तिऩालुम् सेदऩमाऩ पिरह्मत्तै निरूबित्तु वेऱु ऎदऩालुम् एवप्पडाद तऩ्मैयिऩाल् ईसुवरऩै कारणम् ऎऩ्ऱु सॊल्गिऱदु।

तद्विषयेणैव परेणात्मशब्देन शरीरादिकोशपरम्परया चान्तरनुप्रवेशनेन सर्वेषामन्तः प्रत्यगात्मानं निरधारयत् । ‘बहु स्यां प्रजायेय’ (तै. उ. २। ६। १) इति चात्मविषयेण बहुभवनानुशंसनेन सृज्यमानानां विकाराणां स्रष्टुरभेदमभाषत। तथा ‘इदं सर्वमसृजत। यदिदं किं च’ (तै. उ. २। ६। १) इति समस्तजगत्सृष्टिनिर्देशेन प्राक्सृष्टेरद्वितीयं स्रष्टारमाचष्टे। तदत्र यल्लक्षणं ब्रह्म कारणत्वेन विज्ञातम् , तल्लक्षणमेवान्यत्रापि विज्ञायते — ‘सदेव सोम्येदमग्र आसीदेकमेवाद्वितीयम्’ (छा. उ. ६। २। १) ‘तदैक्षत बहु स्यां प्रजायेयेति तत्तेजोऽसृजत’ (छा. उ. ६। २। ३) इति। तथा ‘आत्मा वा इदमेक एवाग्र आसीन्नान्यत्किञ्चन मिषत्। स ईक्षत लोकान्नु सृजै’ (ऐ. उ. १। १। १) इति च — एवंजातीयकस्य कारणस्वरूपनिरूपणपरस्य वाक्यजातस्य प्रतिवेदान्तमविगीतार्थत्वात् ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

अदे विषयमायुळ्ळ मेलुळ्ळ आत्मा ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऩाल् सरीरम् मुदलाऩ कोसङ्गळिऩ् वरिसैयाग उळ्ळे नुऴैवदाल् ऎल्लोरुक्कुम् उळ्ळेयुळ्ळ पिरत्यक् आत्मावॆऩ्ऱु तीर्माऩित् तुक्कॊडुत्तदु। ‘पलवाग आवेऩ्, पिऱप्पेऩ्’ (तैत्तिरीय २-६) ऎऩ्ऱु आत्म विषयमाऩ पलवाग आवदैच् चॊल्वदिऩाल्, स्रुष्टिक्कप्पडुम् विगारङ्गळुक्कु स्रुष्टिप्पवरुडऩ् अबेदत्तैच् चॊल्लिऱ्ऱु। अप्पडिये ‘इदु ऎल्लावऱ्ऱैयुम् स्रुष्टित्तदु, इदु ऎदॆल्लामो’ (तैत्तिरीय २-६) ऎऩ्ऱु ऎल्ला जगत्तिऩ् स्रुष्टियैच् चॊल्वदिऩाल्, स्रुष्टिक्कु मुऩ्ऩाल् स्रुष्टित्तवरै इरण्डावदऱ्ऱदागच् चॊल्गिऱदु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

आगवे, इङ्गे ऎन्द लक्षणमुळ्ळदागप् पिरह्मम् कारणमॆऩ्ऱु अऱियप्पडुगिऱदो, अदे लक्षणमुळ्ळदागत्ताऩ् मऱ्ऱविडङ्गळिलुम् कूड अऱियप् पडुगिऱदु। “हे सोम्य, इदु मुऩ्ऩाल् ऒऩ्ऱागवे इरुक्किऱ इरण्डावदऱ्ऱ सत्तागवे इरुन्ददु। अदु पलवाग आवेऩ् पिऱप्पेऩ् ऎऩ्ऱु ऎण्णिऱ्ऱु। अदु तेजसै स्रुष्टित्तदु”(सान्।६-२-१,३) ऎऩ्ऱु। अप्पडिये “इदु मुऩ्ऩाल् ऒऩ्ऱाऩ आत्मावागवे इरुन्ददु। वेऱु ऎदुवुमिल्लै। लोगङ्गळै स्रुष्टिप्पेऩ् ऎऩ्ऱु अवर् ऎण्णिऩार्” (ऐत्रेय ४-१-१, २) ऎऩ्ऱुम्; कारणत्तिऩ् स्वरूबत्तै निरूबणम् सॆय्वदिल् तात्पर्यमुळ्ळ इदु पोलुळ्ळ वाक्कियक्कूट्टत्तिऱ्कु ऒव्वॊरु उबनिषत्तिलुम्, वित्तियासप्पडाद अर्त्तमेयिरुप्पदाल्।

कार्यविषयं तु विगानं दृश्यते — क्वचिदाकाशादिका सृष्टिः क्वचित्तेजआदिकेत्येवंजातीयकम्। न च कार्यविषयेण विगानेन कारणमपि ब्रह्म सर्ववेदान्तेष्वविगीतमधिगम्यमानमविवक्षितं भवितुमर्हतीति शक्यते वक्तुम् , अतिप्रसङ्गात्। समाधास्यति चाचार्यः कार्यविषयमपि विगानम् ‘न वियदश्रुतेः’ (ब्र. सू. २। ३। १) इत्यारभ्य। भवेदपि कार्यस्य विगीतत्वमप्रतिपाद्यत्वात्। न ह्ययं सृष्ट्यादिप्रपञ्चः प्रतिपिपादयिषितः। न हि तत्प्रतिबद्धः कश्चित्पुरुषार्थो दृश्यते श्रूयते वा। न च कल्पयितुं शक्यते, उपक्रमोपसंहाराभ्यां तत्र तत्र ब्रह्मविषयैर्वाक्यैः साकमेकवाक्यताया गम्यमानत्वात् ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

कार्य (उण्डाऩदु) विषयमागवो, ऒरु इडत्तिल् आगासत्तै मुदलावदायुळ्ळ स्रुष्टि, मऱ्ऱॊरु इडत्तिल् तेजसै मुदलावदायुळ्ळदु ऎऩ्बदु पोलुळ्ळ वित्तियासम् काणप्पडुगिऱदु। कार्यविषयमाऩ वित्यासम् इरुप्पदैक्कॊण्डु, ऎल्ला उबनिषत्तुक्कळिलुम् कारणमागिय पिरह्मम् वित्तियासमिल्लामल् अऱियप्पडुवदुगूड तात्पर्य मिल्लाददाग आगिऱदु ऎऩ्ऱु सॊल्लमुडियादु, अदिबिरसङ्गम् एऱ्पडुमाऩदिऩाल्। कार्य विषयमाऩ वित्यासत्तैयुम्, “आगासम् इल्लै सॊल्लप्पडा तदाल्” (सूत्रम् २-३-१) ऎऩ्ऱु आरम्बित्तु आसार्यरे समादाऩम् सॊल्लप्पोगिऱार्।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

कार्य विषयमाग वित्यासम् इरुन्दालुम् अदिल् तात्पर्यमिल्लाददाल् तोषमिल्लै। इन्द स्रुष्टि मुदलाऩ विस्तारम् पिरदिबादिक्क उत्तेसिक्कप्पट्ट तिल्लैये। अदऩुडऩ् सम्बन्दप्पट्टदाग ऎव्विद पुरुषार्त्तमुम् काणप्पडविल्लै, केट्कप्पडवु मिल्लै। आरम्बम्, मुडिवु इवैगळिलिरुन्दु आङ्गाङ्गु पिरह्म विषयमाऩ वाक्कियङ्गळुडऩ् ऒरे वाक्किय मायिरुक्कुम् तऩ्मै काणप्पडुवदाल्, (पुरुषार्त्तम् उण्डॆऩ्ऱु) कल्बिक्कवुम् मुडियादु।

दर्शयति च सृष्ट्यादिप्रपञ्चस्य ब्रह्मप्रतिपत्त्यर्थताम् — ‘अन्नेन सोम्य शुङ्गेनापो मूलमन्विच्छाद्भिः सोम्य शुङ्गेन तेजो मूलमन्विच्छ तेजसा सोम्य शुङ्गेन सन्मूलमन्विच्छ’ (छा. उ. ६। ८। ४) इति। मृदादिदृष्टान्तैश्च कार्यस्य कारणेनाभेदं वदितुं सृष्ट्यादिप्रपञ्चः श्राव्यत इति गम्यते। तथा च सम्प्रदायविदो वदन्ति — ‘मृल्लोहविस्फुलिङ्गाद्यैः सृष्टिर्या चोदितान्यथा। उपायः सोऽवताराय नास्ति भेदः कथञ्चन’ (मा. का. ३। १५) इति। ब्रह्मप्रतिपत्तिप्रतिबद्धं तु फलं श्रूयते — ‘ब्रह्मविदाप्नोति परम्’ (तै. उ. २। १। १) ‘तरति शोकमात्मवित्’ (छा. उ. ७। १। ३) ‘तमेव विदित्वाति मृत्युमेति’ (श्वे. उ. ३। ८) इति। प्रत्यक्षावगमं चेदं फलम् , ‘तत्त्वमसि’ इत्यसंसार्यात्मत्वप्रतिपत्तौ सत्यां संसार्यात्मत्वव्यावृत्तेः ॥ १४ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

मेलुम् स्रुष्टि मुदलाऩ विस्तरिप्पुक्कु पिरह्मत्तैयऱिवदे पिरयोजऩमॆऩ्बदैक् काट्टु किऱदु। “हो सोम्य, अऩ्ऩमागिऱ कारियत्ताल् कारणमाऩ अप्पैत् तेडु; हे सोम्य, अप्पागिऱ सुङ्गत्तिऩाल् मूलमाऩ तेजसैत् तेडु; हे सोम्य, तेजसागिऱ सुङ्गत्तिऩाल् मूलमाऩ सत्वस्तुवैत् तेडु” ऎऩ्ऱु मण् मुदलाऩ तिरुष्टान्दङ्गळिऩालुम् कारियत्तिऱ्कु कारणत्तोडु अबेदम् ऎऩ्बदै सॊल्वदऱ्काग स्रुष्टि मुदलाऩ विस्तरिप्पु सॊल्लप्पडुगिऱदु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

अप्पडिये सम्बिरदायत्तै अऱिन्दवर्गळुम् सॊल्गिऱार्गळ्। “मण्, इरुम्बु, तीप्पॊऱि मुदलिय वैगळाल् ऎन्द सिरुष्टि पलविदमाय् सॊल्लप्पट्टिरुक् किऱदो, अदु अऱिवु एऱ्पडुवदऱ्कु उबायम्। ऎप्पडि युम् पेदम् किडैयादु” (माण्डूक्य कारिगै ३-१५) ऎऩ्ऱु पिरह्मत्तै अऱिवदु सम्बन्दमागवो “पिरह्मत्तै अऱिगिऱवऩ् मेलाऩदै अडैगिऱाऩ्” (तैत्तिरीय २-१), “आत्मावै अऱिबवऩ् सोगत्तैक् कडक्किऱाऩ्” (सान्। ७-१-३), “अवरै अऱिन्दे मिरुत्युवै ताण्डु किऱाऩ्” (सुवेदा ३-८) ऎऩ्ऱु पलऩ् सॊल्लप् पट्टिरुक्किऱदु। इन्द पलऩुम् पिरत्यक्षमाय् अऱियक् कूडियदु। ‘तत्त्वम् असि’ ऎऩ्ऱु संसारियिल्लाद स्वरू पमाग इरुक्कुम् तऩ्मै अऱियप्पट्टु विट्टाल् संसारि स्वरूबमाग इरुप्पदु विलगिविडुमाऩदिऩाल्।

यत्पुनः कारणविषयं विगानं दर्शितम् ‘असद्वा इदमग्र आसीत्’ (तै. उ. २। ७। १) इत्यादि, तत्परिहर्तव्यम्; अत्रोच्यते —

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

ऽ कारण विषयमाग ‘इदु मुऩ्ऩाल् असत्तागवे इरुन्ददु’ मुदलाऩ वित्तियासम् ऎदु काट्टप्पट्टदो, अदु परिहरिक्कप्पडवेण्डियदु। अव्विषयत्तिल् सॊल्लप्पडुगिऱदु :-

समाकर्षात् ॥ १५ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

समागर्षात् ॥ १५ ॥

‘असद्वा इदमग्र आसीत्’ (तै. उ. २। ७। १) इति नात्रासन्निरात्मकं कारणत्वेन श्राव्यते। यतः ‘असन्नेव स भवति। असद्ब्रह्मेति वेद चेत्। अस्ति ब्रह्मेति चेद्वेद। सन्तमेनं ततो विदुः’ (तै. उ. २। ६। १) इत्यसद्वादापवादेनास्तित्वलक्षणं ब्रह्मान्नमयादिकोशपरम्परया प्रत्यगात्मानं निर्धार्य, ‘सोऽकामयत’ इति तमेव प्रकृतं समाकृष्य, सप्रपञ्चां सृष्टिं तस्माच्छ्रावयित्वा, ‘तत्सत्यमित्याचक्षते’ इति चोपसंहृत्य, ‘तदप्येष श्लोको भवति’ इति तस्मिन्नेव प्रकृतेऽर्थे श्लोकमिममुदाहरति — ‘असद्वा इदमग्र आसीत्’ (तै. उ. २। ७। १) इति। यदि त्वसन्निरात्मकमस्मिञ्श्लोकेऽभिप्रेयेत, ततोऽन्यसमाकर्षणेऽन्यस्योदाहरणादसम्बद्धं वाक्यमापद्येत। तस्मान्नामरूपव्याकृतवस्तुविषयः प्रायेण सच्छब्दः प्रसिद्ध इति तद्व्याकरणाभावापेक्षया प्रागुत्पत्तेः सदेव ब्रह्मासदिवासीदित्युपचर्यते ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

“इदु मुऩ्ऩाल् असत्तावेयिरुन्ददु” ऎऩ्ऱ विडत्तिल् ऎव्विद स्वरूबमुमिल्लाद असत् कारण मॆऩ्ऱु सॊल्लप्पडविल्लै एऩॆऩ्ऱाल्, “पिरह् मत्तै असत् ऎऩ्ऱु तॆरिन्दु कॊण्डाऩेयाऩाल्, अवऩ् असत्तागवे (इल्लादवऩागवे) आगिविडु वाऩ्। पिरह्मम् इरुक्किऱदॆऩ्ऱु तॆरिन्दु कॊण्डा ऩेयाऩाल् इवऩै अदिऩाल् सत् ऎऩ्ऱु अऱिगिऱार्गळ्” ऎऩ्ऱु असत् वादत्तै निन्दिप्पदिऩाल्, इरुक्किऱदु ऎऩ्बदै स्वरूबमायुळ्ळ पिरह्मत्तै अऩ्ऩमयम् मुदलाऩ कोसङ्गळिऩ् वरिसैयाग, उळ्ळेयुळ्ळ आत्मावाग तीर्माऩित्तु, “अवर् इच्चित्तार्” ऎऩ्ऱु पिरगिरुदमाऩ अवरैये इऴुत्तुक्कॊण्डु, अवरिड मिरुन्दे विस्तारमाऩ स्रुष्टियै सॊल्लि विट्टु, अदु सत्यम् ऎऩ्ऱु सॊल्गिऱार्गळ्” ऎऩ्ऱु मुडित्तु विट्टु, ‘अव्विषयत्तिल् इन्द सुलोगमुम् इरुक्किऱदु’ ऎऩ्ऱु पिरगिरुदमायुळ्ळ अदे विषयत्तिल् “इदु मुऩ्ऩाल् असत्तागवे इरुन्ददु” ऎऩ्ऱ इन्द सुलो कत्तै ऎडुत्तुच् चॊल्लुगिऱदु। ऎव्विद स्वरूबमिल्लाद असत् इन्द सुलोगत्तिल् अबिप्पिरायप् पट्टिरुक्कुमेया ऩालो, अप्पॊऴुदु वेऱु ऎदैयो इऴुत्तुक् कॊण्डु वन्दु वेऱुऎदैयो ऎडुत्तुच् चॊल्गिऱदॆऩ्ऱु आगुमाऩदिऩाल्, वाक्कियम् ऒऩ्ऱुक्कॊऩ्ऱु सम्बन्द मिल्लाददाग एऱ्पट्टुविडुम्। आगैयाल् नामरूबङ्गळाल् वियागरणम् सॆय्यप्पट्टुळ्ळ वस्तु विषयमागवे अनेगमाय् ‘सत्’ ऎऩ्ऱ सप्तम् पिरसित्तमायिरुप्पदाल्, अन्द वियागरणमिल्लैयॆऩ्बदै अबेक्षित्तु उत्पत् तिक्कु मुऩ्ऩाल् सत्तागवेयिरुक्कुम् पिरह्मम् असत् पोल इरुन्ददु ऎऩ्ऱु उबसारमाग सॊल्लप्पडुगिऱदु।

एषैव ‘असदेवेदमग्र आसीत्’ (छा. उ. ३। १९। १) इत्यत्रापि योजना, ‘तत्सदासीत्’ इति समाकर्षणात्; अत्यन्ताभावाभ्युपगमे हि ‘तत्सदासीत्’ इति किं समाकृष्येत ? ‘तद्धैक आहुरसदेवेदमग्र आसीत्’ (छा. उ. ६। २। १) इत्यत्रापि न श्रुत्यन्तराभिप्रायेणायमेकीयमतोपन्यासः, क्रियायामिव वस्तुनि विकल्पस्यासम्भवात्। तस्माच्छ्रुतिपरिगृहीतसत्पक्षदार्ढ्यायैवायं मन्दमतिपरिकल्पितस्यासत्पक्षस्योपन्यस्य निरास इति द्रष्टव्यम् । ‘तद्धेदं तर्ह्यव्याकृतमासीत्’ (बृ. उ. १। ४। ७) इत्यत्रापि न निरध्यक्षस्य जगतो व्याकरणं कथ्यते, ‘स एष इह प्रविष्ट आ नखाग्रेभ्यः’ इत्यध्यक्षस्य व्याकृतकार्यानुप्रवेशित्वेन समाकर्षात्। निरध्यक्षे व्याकरणाभ्युपगमे ह्यनन्तरेण प्रकृतावलम्बिना स इत्यनेन सर्वनाम्ना कः कार्यानुप्रवेशित्वेन समाकृष्येत ? चेतनस्य चायमात्मनः शरीरेऽनुप्रवेशः श्रूयते, अनुप्रविष्टस्य चेतनत्वश्रवणात् — ‘पश्यँश्चक्षुः शृण्वञ्श्रोत्रं मन्वानो मनः’ इति ।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

“इदु मुऩ्ऩाल् असत्तागवे इरुन्ददु” (सान्। ३-१९-१) ऎऩ्ऱविडत्तिलुम् इदे मुऱैदाऩ्। ‘अदु सत्ताग इरुन्ददु’ ऎऩ्ऱु इऴुत्तुच् चॊल्वदाल्, ऒऩ्ऱुमेयिल्लैयॆऩ्ऱु ऒप्पुक्कॊळ्ळुम् पक्षत्तिल् अदु सत्ताग इरुन्ददु” ऎऩ्ऱु ऎदु इऴुक्क मुडियुम्? “इदु मुऩ्ऩाल् असत्तागवे इरुन्ददु ऎऩ्ऱु सिलर् सॊल्लुगिऱार्गळ्” (सान्। ६-२-१) ऎऩ्ऱ इडत्तिलुम् कूड, वेऱु सुरुदियिऩ् अबिप्पिरायमाग, इदु सिलरुडैय मदमॆऩ्ऱु सॊल्लविल्लै। किरियैयिल् इरुप्पदुबोल वस्तु स्वरूबत्तिल् विगल्बम् सम्बविक्काददिऩाल्। आगैयाल् सुरुदियिऩाल् ऒप्पुक्कॊळ्ळप्पट्ट सत् ऎऩ्ऱ पक्षत्तै उऱुदिप्पडुत्तु वदऱ्कागवे, मन्दबुत्ति उळ्ळ वर्गळाल् कल्बिक्कप्पडुम् ‘असत्’ ऎऩ्ऱ पक्षत्तै ऎडुत्तुच्चॊल्लि, अदऩ् मऱुप्पु इदु ऎऩ्ऱु अऱिय वेण्डुम्।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

‘इदु अप्पॊऴुदु अव्यागिरुदमाय् इरुन्ददु’ (पिरहत् १-४-७) ऎऩ्ऱविडत्तिलुम् अत्यक्षरिल्लाद जगत्तिऱ्कु वियागरणम् सॊल्लप्पडविल्लै, ‘अन्द इवर् इङ्गे नगत्तिऩ् नुऩिवरैयिल् पुगुन्दिरुक्किऱार्’ ऎऩ्ऱु इङ्गुम् वियागिरुदमाऩ कार्यत्तिल् उळ् नुऴैन्दवराग अत्यक्षर् तॊडर्न्दुवरुवदाल् अत्यक्षरिल्लामले वियागरणत्तै ऒप्पुक्कॊण्डाल् अडुत्ताऱ्पोल् वरुगिऱ पिरुगिरुदत्तैत् तऴुवम् ‘अवर्’ ऎऩ्ऱ सर्वनामावाल् कार्यत्तिल् पिरवे सित्तवराग ऎवर् इऴुक्कप्पडुगिऱार्? सेदऩऩाऩ आत्माविऱ्कु इन्द सरीरत्तिल् अऩुबिरवेसम् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदु। पिरवेसित्तवरुक्कु, ‘पार्क्किऱवराग कण्, केट्किऱवराग कादु, निऩैप् पवराग मऩस्’ ऎऩ्ऱु सेदऩत्तऩ्मै सॊल्लियिरुप्पदाल्।

अपि च यादृशमिदमद्यत्वे नामरूपाभ्यां व्याक्रियमाणं जगत्साध्यक्षं व्याक्रियते, एवमादिसर्गेऽपीति गम्यते, दृष्टविपरीतकल्पनानुपपत्तेः। श्रुत्यन्तरमपि ‘अनेन जीवेनात्मनानुप्रविश्य नामरूपे व्याकरवाणि’ (छा. उ. ६। ३। २) इति साध्यक्षामेव जगतो व्याक्रियां दर्शयति। ‘व्याक्रियत’ इत्यपि कर्मकर्तरि लकारः सत्येव परमेश्वरे व्याकर्तरि सौकर्यमपेक्ष्य द्रष्टव्यः — यथा लूयते केदारः स्वयमेवेति सत्येव पूर्णके लवितरि। यद्वा कर्मण्येवैष लकारोऽर्थाक्षिप्तं कर्तारमपेक्ष्य द्रष्टव्यः — यथा गम्यते ग्राम इति ॥ १५ ॥

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

मेलुम्, इप्पॊऴुदु नामरूबङ्गळाल् विया करणम् सॆय्यप्पडुम्। इन्द जगत्तु ऎव्विदम् अत्यक्षर् उळ्ळदागवे वियागरणम् सॆय्यप्पडुगिऱदो, अव्विदमे आदिस्रुष्टियिलुम् ऎऩ्ऱु तॆरिगिऱदु। नेरिल् पार्क्कप्पडुवदऱ्कु विबरीदमाग कल्बऩै सॆय्वदु नियाय मिल्लाददिऩाल्, ‘इन्द जीवात्मस्वरूबमाग उळ्ळे पिरवेसित्तु नामरूबङ्गळै व्यागरणम् सॆय्वेऩ्’ (सान्। ६-३-२) ऎऩ्ऱु वेऱु सुरुदियुम् अत्यक्षर् उळ्ळदागवे जगत्तिऩ् वियागरणत्तैक् काट्टुगिऱदु।

ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी

‘व्याक्रियद’ (ताऩे व्याक्रुदमाग - स्तूलमाग आऩदु) ऎऩ्ऱु कर्मगर्दरि लगारमुम् (ताऩे कर्मावागवुम्, कर्त्तावागवुम् इरुप्पदैक् काट्टुगिऱदु) वियागरणम् सॆय्गिऱ परमेसुवरऩ् इरुक्कुम्बॊऴुदे सौगर्यत्तै-सुलबमाग सॆय्यक्कूडियदु ऎऩ्बदै, अबेक्षित्तु एऱ्पट्टदु ऎऩ्ऱु अऱिन्दुगॊळ्ळ वेण्डुम्। वयलै अऱुक्किऱ पूर्णगऩ् ऎऩ्बवऩ् इरुन्दबोदिलुम् वयल् ताऩागवे अऱुबडुगिऱदु ऎऩ्बदु ऎप्पडियो (अदुबोल)। अल्लदु सॆय्यप्पट्टदु ऎऩ्ऱु कर्माविल्दाऩ् लगारम्। याराल् ऎऩ्ऱ केळ्वि ऎऴुम् पॊऴुदु ताऩागवे कर्त्ता किडैत्तु विडुगिऱदु ऎऩ्ऱु तॆरिन्दुगॊळ्ळ वेण्डुम्। किरामम् अडैयप्पडुगिऱदु ऎऩ्बदुबोल।