ज्योतिर्दर्शनात् ॥ ४० ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
ज्योदिर्दर्सनात् ॥ ४० ॥
परं ज्योतिस्तु सूर्यस्य मण्डलं ब्रह्म वा भवेत् ॥
समुत्थायोपसम्पद्येत्युक्त्या स्याद्रविमण्डलम् ॥ २३ ॥
समुत्थानं त्वम्पदार्थशुद्धिर्वाक्यार्थबोधनम् ॥
सम्पत्तिरुत्तमत्वोक्तेर्ब्रह्म स्यादस्य साक्ष्यतः ॥ २४ ॥
–वैयासिकन्यायमाला
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
परमाऩ ज्योदिस् ऎऩ्बदु सूर्य मण्डलमा? अल्लदु पिरह्ममायिरुक्कुमा? नऩ्गु वॆळिक्किळम्बि अडैन्दु ऎऩ्ऱु सॊल्वदिऩाल् सूर्यमण्डलमाग विरुक्कुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
“वॆळिक्किळम्बुदल” ऎऩ्बदु नी ऎऩ्ऱ पदत्तिऩ् अर्त् तत्तै (जीवऩुडैय तत्वत्तै) सोदित्तऱिदल् “अडैदल्” ऎऩ्बदु (“नी” ऎऩ्ऱ) वाक्कियत्तिऩ् अर्त्तत्तै अऱिदल्। उत्तमरॆऩ्ऱु सॊल्लियिरुप्पदाल् पिरह्मम् ताऩ् आगुम्। अवर् इवरुक्कुम् साक्षियायिरुप्पवरादलाल्।
‘एष सम्प्रसादोऽस्माच्छरीरात्समुत्थाय परं ज्योतिरुपसम्पद्य स्वेन रूपेणाभिनिष्पद्यते’ (छा. उ. ८। १२। ३) इति श्रूयते। तत्र संशय्यते — किं ज्योतिःशब्दं चक्षुर्विषयतमोपहं तेजः, किं वा परं ब्रह्मेति। [ एष संप्रसादः अस्मात् शरीरात् समुत्थाय परं ज्योतिरुप-संपद्य स्वेन रूपेणाभिनिष्पद्यते ।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
ऎऩ्ऱ सान्दोक्य सुरुदियिल् कूऱप्पट्ट परञ्ज्योदिस् सूर्यऩा, परप्रह्ममा ऎऩ्ऱु सन्देहम् सरीरत्तिलिरुन्दु किळम्बि परञ्ज्योदियै अडैन्दु ऎऩ्ऱु सॊल्लियिरुप्पदाल् परञ्ज्योदिस् सूर्यऩ्दाऩ् मुऴुक्ष सूर्य मण्डलत्तै अडैवदाग मऱ्ऱ इडत्तिल् कूऱप्पट्टिरुक्किऱदु। उत्तमबुरुषऩ् ऎऩ्ऱु कूऱियिरुप्पदाल् परञ्ज्योदि प्रह्मम्दाऩ् सूरिय मण्डलम् सॆल्वदु कौणमुक्ति। इङ्गु सरीरत्तिलिरुन्दु किळम्बुवदु ऎऩ्बदु त्वम्बदार्त्तमाऩ जीवात्मावै सोदिप्पदु, उबसम्बत्ति ऎऩ्बदु वाक्यार्त्तञाऩम् परञ्ज्योदिस्साऩ पिरह्मत्तै तऩदु आत्मावाग अऱिन्दु कॊळ्वदु।]
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
इन्द सम्बिरसादऩ् इन्द सरीरत्तिलिरुन्दु किळम्बि मेलाऩ ज्योदियै अडैन्दु तऩ् स्वरूबमाग आगिऱाऩ्’ (सान्। ८-१२-३) ऎऩ्ऱ सप्तत्ताल् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदु। अङ्गे ज्योदिस् ऎऩ्ऱ सप्तत्ताल् सॊल्लप्पडुवदु कण्णुक्कु विषयमायुळ्ळ इरुट्टैप् पोक्कडिक्कुम् तेजसा, अल्लदु परबिरह्ममा, ऎऩ्ऱु सन्देहिक्कप्पडुगिऱदु।
किं तावत्प्राप्तम् ? प्रसिद्धमेव तेजो ज्योतिःशब्दमिति। कुतः ? तत्र ज्योतिःशब्दस्य रूढत्वात् । ‘ज्योतिश्चरणाभिधानात्’ (ब्र. सू. १। १। २४) इत्यत्र हि प्रकरणाज्ज्योतिःशब्दः स्वार्थं परित्यज्य ब्रह्मणि वर्तते। न चेह तद्वत्किञ्चित्स्वार्थपरित्यागे कारणं दृश्यते। तथा च नाडीखण्डे — ‘अथ यत्रैतदस्माच्छरीरादुत्क्रामत्यथैतैरेव रश्मिभिरूर्ध्वमाक्रमते’ (छा. उ. ८। ६। ५) इति मुमुक्षोरादित्यप्राप्तिरभिहिता। तस्मात्प्रसिद्धमेव तेजो ज्योतिःशब्दमिति, एवं प्राप्ते ब्रूमः —
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
पूर्वबक्षम्: ऎदु न्यायम्? उलगिल् पिरसित्त मायुळ्ळ तेजस्ताऩ् ज्योदिस् ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऩाल् सॊल्लप्पडुवदु एऩ्? अदिलेये ज्योदिस् ऎऩ्ऱ सप्तम् रूडमायिरुप्पदाल्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
‘ज्योदिस्, सरणम् सॊल्लियिरुप्पदाल्’ (सूत्रम्। १-१-२४) ऎऩ्ऱ इडत्तिल् पिरगरणत्तिऩाल् ज्योदिस् ऎऩ्ऱ सप्तम् तऩ्ऩुडैय अर्त्तत्तै विट्टु विट्टु पिरह्मत्तिल् इरुक्किऱदु। इङ्गे अदैप्पोल तऩ्ऩुडैय अर्त्तत्तै विट्टुविडुवदऱ्कु ऎव्विद कारणमुमिल्लै।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
अप्पडिये नाडीगण्डत्तिल् ‘अऱिवु इऴन्दबिऩ् पिरारप्तगर्मा मुडिन्ददुम् ऎप्पॊऴुदु इन्द सरीरत्तिलिरुन्दु वॆळिक्किळम्बुगिऱदो अप्पॊऴुदु इन्द किरणङ्गळ् वऴियागवे मेले पोगिऱदु’ (सान् ८-६-५) ऎऩ्ऱु मुऴुक्षविऱ्कु आदित्यऩै अडैदल् सॊल्लप्पट्टिरुक्किऱदु।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
आगैयाल् पिरसित्तमायुळ्ळ तेजस्ताऩ् ज्योदिस् ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऩाल् सॊल्लप्पडुवदु, ऎऩ्ऱु।
परमेव ब्रह्म ज्योतिःशब्दम्। कस्मात् ? दर्शनात्। तस्य हीह प्रकरणे वक्तव्यत्वेनानुवृत्तिर्दृश्यते; ‘य आत्मापहतपाप्मा’ (छा. उ. ८। ७। १) इत्यपहतपाप्मत्वादिगुणकस्यात्मनः प्रकरणादावन्वेष्टव्यत्वेन विजिज्ञासितव्यत्वेन च प्रतिज्ञानात् । ‘एतं त्वेव ते भूयोऽनुव्याख्यास्यामि’ (छा. उ. ८। ९। ३) इति चानुसन्धानात् । ‘अशरीरं वाव सन्तं न प्रियाप्रिये स्पृशतः’ (छा. उ. ८। १२। १) इति चाशरीरतायै ज्योतिःसम्पत्तेरस्याभिधानात्। ब्रह्मभावाच्चान्यत्राशरीरतानुपपत्तेः। ‘परं ज्योतिः’ ‘स उत्तमः पुरुषः’ (छा. उ. ८। १२। ३) इति च विशेषणात्। यत्तूक्तं मुमुक्षोरादित्यप्राप्तिरभिहितेति, नासावात्यन्तिको मोक्षः, गत्युत्क्रान्तिसम्बन्धात्। न ह्यात्यन्तिके मोक्षे गत्युत्क्रान्ती स्त इति वक्ष्यामः ॥ ४० ॥
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
सित्तान्दम्: इव्विदम् एऱ्पडुम्बोदु सॊल्गिऱोम्। परबिरह्मम्दाऩ् ज्योदिस् ऎऩ्ऱ सप्तत्तिऩाल् सॊल्लप्पडुवदु एऩ्? ‘काणुवदाल्’ इन्द पिरगरणत्तिल् सॊल्लवेण्डियदाग अदऱ्कल्लवा अऩुविरुत्ति (तॊडर्च्चि) काणप्पडुगिऱदु। ‘ऎन्द आत्मा पाबमऱ्ऱवरो’ (सान्। ८-७-१) ऎऩ्ऱु पिरगरणत्तिऩ् आरम्बत्तिल् पाबमऱ्ऱदऩ्मै मुदलाऩ कुणङ्गळै युडैय आत्मावै, तेड वेण्डियदागवुम् अऱिय वेण्डियदागवुम् पिरदिक्ञै सॆय्यप्पट्टिरुप्पदिऩाल् इदैये उऩक्कु मऱुबडियुम् तॆळिवाय् सॊल्गिऱेऩ्’ (सान् ८-९-३) ऎऩ्ऱु अऩुसन्दाऩम् (मऱुबडियुम् सॊल्लुदल्) इरुप्पदिऩालुम्; ‘सरीरमिल्लामलिरुप् पवऩैत्ताऩ् पिरियमुम् अप्पिरियमुम् तीण्डादु’ (सान्। ८-१२-१) ऎऩ्ऱु सरीरमऱ्ऱ तऩ्मैक्काग इन्द ज्योदिसै अडैवदु सॊल्लियिरुप्पदालुम्; पिरह्ममाग आवदैत्तविर वेऱु विदत्तिल् सरीरमऱ्ऱ तऩ्मै पॊरुन्दाददिऩालुम्; ‘मेलाऩ ज्योदिस्’ ‘अवर् उत्तममाऩ पुरुषर् (सान् ८-१२-३) ऎऩ्ऱु विसेषणमिरुप्पदालुम्।
ज्ञानानन्द-भारती - द्राविडी
मुऴुक्षुविऱ्कु आदित्यऩैयडैवदु सॊल्लप् पट्टिरुक्किऱदॆऩ्ऱु ऎदु सॊल्लप्पट्टदो, अदु आत्यन्दिग मोक्षमिल्लै, पोगिऱदु किळम्बुगिऱदु ऎऩ्ऱ सम्बन्दमिरुप्पदाल्। आत्यन्दिग मोक्षत्तिलो पोवदु किळम्बुदल् इरण्डुम् किडैयादु ऎऩ्ऱु सॊल्लप् पोगिऱोम्।