738 नैयायिकाशयः

अथ नैयायिकमते फलमेव प्रवर्तकम् ।सम्मतं तत्र सारांशसंग्रहोऽप्यवर्धायताम् ॥

रागादेव प्रवृत्तिश्चेज्जन्मान्तरविनिश्चयः ।रागिणामेव जन्मेति वीतरागेति सूत्रितम् ॥

न्या. सू.[3-1-25]

यदि रागान्न प्रवृत्तिः स्वभावः कुशली भवेत् ।शास्त्रं निरधिकारि स्यात् इति नैयायिकाशयः ॥

सुखे दुःखनिवृत्तौ वा पुंसां भवति कामना ।न पुनः व्योमपुष्पादि कश्चित्कामयते नरः ॥

भयं नाशङ्कते यस्मात्फलं वापि समीहितम् ।तथाविधस्य राज्ञोऽपि नाज्ञाऽनुष्ठीयते जनैः ॥

वर्तमानापदेशेऽपि फलं यत्रावगम्यते ।तत्र प्रवर्तते लोकः लिङ्गादिष्वश्रुतेष्वपि ॥

शास्त्रमूला प्रवृत्तिश्चेददोषाऽभ्युपगम्यते । शास्त्रोत्थरागामूलाऽपि तादृक्स्यादिति तार्किकाः ॥

न्या. म.[356]