विश्वास-प्रस्तुतिः
मानव्यवहारासाधारणकारणं परिमाणम् ।
Eng A
The peculiar cause of the employment of the term Bulk is Measure.
मूलम्
मानव्यवहारासाधारणकारणं परिमाणम् ।
दीपिका
परिमाणं लक्षयति मानेति। परिमाणं विभजते तच्चेति। भावप्रधानो निर्देशः। अणुत्वं, महत्त्वं, दीर्घत्वं, ह्रस्वत्वं चेत्यर्थः।
विश्वास-प्रस्तुतिः
नवद्रव्यवृत्तिः ।
Eng A
This quality resides in the nine Substances
मूलम्
नवद्रव्यवृत्तिः ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
तच्चतुर्विधम् ।
Eng A
It is of four kinds
मूलम्
तच्चतुर्विधम् ।
विश्वास-प्रस्तुतिः
अनु महद्दीर्घं हृस्वं चेति ॥ २५॥
Eng A
Small, great, long and short
मूलम्
अनु महद्दीर्घं हृस्वं चेति ॥ २५॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
पृथग्व्यवहारासाधारणकारणं पृथक्त्वम् ।
Eng A
Separateness is the extraordinary cause of expressions like seperate.
मूलम्
पृथग्व्यवहारासाधारणकारणं पृथक्त्वम् ।
दीपिका
पृथक्त्वं लक्षयति पृथगिति। इदमस्मात्पृथक् इति व्यवहारकारणं पृथक्त्वमित्यर्थः।
विश्वास-प्रस्तुतिः
सर्वद्रव्यवृत्तिः ॥ २६॥
Eng A
Resides in all substances
मूलम्
सर्वद्रव्यवृत्तिः ॥ २६॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
संयुक्तव्यवहारहेतुः संयोगः ।
Eng A
Conjunction is the cause of expressions like united / conjoined.
मूलम्
संयुक्तव्यवहारहेतुः संयोगः ।
दीपिका
संयोगं लक्षयति संयुक्तेति। इमौ संयुक्तौ इति व्यवहारहेतुरित्यर्थः। सङ्ख्यादिलक्षणे सर्वत्र दिक्कालादावतिव्याप्तिवारणाय असाधारणेति विशेषणीयम्। संयोगो द्विविधः, कर्मजः संयोजश्चेति। आद्यो हस्तक्रियया हस्तपुस्तकसंयोगः। द्वितीयो हस्तपुस्तकसंयोगात्कायपुस्तकसंयोगः। अव्याप्यवृत्तिः संयोगः। स्वात्यन्ताभावसमानाधिकरणत्वमव्याप्यवृत्तित्वम्।
विश्वास-प्रस्तुतिः
सर्वद्रव्यवृत्तिः ॥ २७॥
Eng A
Resides in all substances
मूलम्
सर्वद्रव्यवृत्तिः ॥ २७॥
विश्वास-प्रस्तुतिः
संयोगनाशको गुणो विभागः ।
Eng A
Disjunction is the quality which annihilates conjunction.
मूलम्
संयोगनाशको गुणो विभागः ।
दीपिका
विभागं लक्षयति संयोगेति। कालादावतिव्याप्तिवारणाय गुण इति। रूपादावतिव्याप्तिवारणाय संयोगनाशक इति। विभागोऽपि द्विविधः, कर्मजः विभागजश्चेति। आद्यो हस्तपुस्तकविभागः। द्वितीयो हस्तपुस्तकविभागात्कायपुस्तकविभागः।
विश्वास-प्रस्तुतिः
सर्वद्रव्यवृत्तिः ॥ २८॥
Eng A
Resides in all substances
मूलम्
सर्वद्रव्यवृत्तिः ॥ २८॥