०१ मंगलाचरण

श्लोक

कुन्देन्दीवरसुन्दरावतिबलौ विज्ञानधामावुभौ
शोभाढॺौ वरधन्विनौ श्रुतिनुतौ गोविप्रवृन्दप्रियौ।
मायामानुषरूपिणौ रघुवरौ सद्धर्मवर्मौ हितौ
सीतान्वेषणतत्परौ पथिगतौ भक्तिप्रदौ तौ हि नः॥ १॥

कंदपुष्प व नील कमल यांच्यासमान सुंदर, गोरे व सावळे, अत्यंत बलवान, सर्वज्ञ, लावण्यसंपन्न, श्रेष्ठ धनुर्धर, वेदांनी स्तुती केलेले, गोब्राह्मणांच्या समुदायाला प्रिय, मायेने मनुष्यरूप धारण केलेले, श्रेष्ठ धर्माच्या संरक्षणासाठी कवचस्वरूप, सर्वांचे हितकारी, श्रीसीतेच्या शोधाला निघालेले पांथस्थ असे रघुकुलशिरोमणी श्रीराम आणि लक्ष्मण हे दोघे बंधू आम्हांला भक्तीच प्रदान करोत.॥ १॥

ब्रह्माम्भोधिसमुद्भवं कलिमलप्रध्वंसनं चाव्ययं
श्रीमच्छम्भुमुखेन्दुसुन्दरवरे संशोभितं सर्वदा।
संसारामयभेषजं सुखकरं श्रीजानकीजीवनं
धन्यास्ते कृतिनः पिबन्ति सततं श्रीरामनामामृतम्॥ २॥

जे वेदरूपी समुद्राचे मंथन केल्याने उत्पन्न झालेले व कलियुगाचे दोष पूर्णपणे नष्ट करणारे, अविनाशी, भगवान श्रीशंभूंच्या सुंदर व श्रेष्ठ मुखरूपी चंद्रामध्ये सदैव शोभणारे, जन्म-मरणरूपी रोगाचे औषध असलेले, सर्वांना सुख देणारे आणि श्रीजानकीजीवन अशा श्रीरामनामरूपी अमृताचे जे निरंतर पान करीत असतात, ते पुण्यात्मे धन्य होत.॥ २॥

मुक्ति जन्म महि जानि ग्यान खानि अघ हानि कर।
जहँ बस संभु भवानि सो कासी सेइअ कस न॥

जेथे श्रीशिवपार्वती राहातात, त्या काशीला मुक्तीचे माहेर, ज्ञानाची खाण आणि पापांचा नाश करणारी मानून तिचे सेवन का करू नये?

जरत सकल सुर बृंद बिषम गरल जेहिं पान किय।
तेहि न भजसि मन मंद को कृपाल संकर सरिस॥

ज्या भीषण हलाहल विषाने सर्व देव होरपळू लागले होते, ते स्वतः प्राशन करणाऱ्या श्रीशंकरांना, हे मना, तू का भजत नाहीस? त्यांच्यासारखा दयाळू दुसरा कोण आहे?